"Tính cách thời gian" là gì?
Theo Kristin Anderson, LCSW, người sáng lập Madison Square Psychotherapy, "tính cách thời gian" là "phong cách tự nhiên của chúng ta khi quản lý thời gian".
"Nó quyết định cách bạn nghĩ về thời gian, cách bạn xử lý thời gian và các khuôn mẫu khác nhau xung quanh thời gian của bạn", Anderson giải thích. Bà cho biết đối với phần lớn chúng ta, "tính cách thời gian" của chúng ta có xu hướng nằm trong một phổ, "từ rất cứng nhắc đến rất linh hoạt".
Tiến sĩ Ryan Sultan, một bác sĩ tâm thần được chứng nhận và là phó giáo sư tâm thần học lâm sàng tại Đại học Columbia, chia sẻ thêm. "'Tính cách thời gian' có thể ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của một người và có khả năng dẫn đến một số rối loạn tâm thần và cảm xúc nhất định." Ông cho biết đôi khi chúng xuất hiện cùng với các tình trạng sức khỏe tâm thần, chẳng hạn như ADHD.
4 Kiểu Tính Cách Thường Gặp Về Thời Gian
Bạn có tò mò về kiểu tính cách nào trong bốn kiểu tính cách thời gian phù hợp nhất với mình không? Dưới đây là tổng quan ngắn gọn về từng kiểu tính cách.
1. Người Lạc Quan Về Thời Gian
Một người "lạc quan về thời gian" thường tin rằng họ có nhiều thời gian hơn thực tế. Những người có kiểu tính cách này không thực sự cảm thấy áp lực khi thời gian eo hẹp.
Những người lạc quan về thời gian là những người rời đi để đến một bữa tối đã đặt trước với thời gian vừa đủ, miễn là không bị tắc đường và họ vượt qua mọi đèn xanh. Những người này thường đánh giá thấp thời gian cần thiết, dẫn đến việc thường xuyên đi trễ.
2. Lo lắng về thời gian
Ở thái cực ngược lại, chúng ta có tính cách "lo lắng về thời gian". Những người này thường lo lắng ngay từ đầu, họ cũng cho rằng mọi thứ có thể xảy ra sai sót đều sẽ xảy ra sai sót (ví dụ: giao thông, chậm trễ, lạc đường). Do đó, họ luôn hoàn thành các cam kết trước thời hạn rất lâu.
Đối với những người lo lắng về thời gian, việc đến sớm không chỉ là về việc đúng giờ mà còn là để giảm bớt nỗi lo thường trực rằng họ có thể bị muộn.
3. Người bẻ cong thời gian
Những người thuộc nhóm “người bẻ cong thời gian” thường bị thúc đẩy bởi cảm giác phấn khích, cảm xúc hoặc nguồn cảm hứng (hoặc có thể là sự kết hợp của cả hai). Mặc dù họ rất năng suất, nhưng họ cũng phát triển mạnh mẽ dưới áp lực. Một ‘người bẻ cong thời gian’ là người dường như sống trong múi giờ riêng của mình. Về cơ bản, việc đến muộn 10 phút cũng được coi là đúng giờ.
Những người bẻ cong thời gian dễ dàng quên mất thời gian và có thể nói những câu như ‘thời gian trôi đi đâu rồi? Hơn nữa, những người này thường rất cởi mở, tò mò và sáng tạo, tối đa hóa ‘trạng thái dòng chảy’ khi họ bước vào trạng thái đó.
4. Mù Thời Gian
Đối với những người tự nhận mình thuộc nhóm tính cách “mù thời gian”, việc cảm nhận thời gian trôi qua là một thách thức. Kiểu tính cách này thường gặp ở những người mắc chứng ADHD hoặc những người có vấn đề về chức năng điều hành.
Họ có thể bắt đầu một công việc và đến khi họ nhìn đồng hồ thì cả một giờ đã trôi qua. Không phải những người này không quan tâm đến việc đến muộn hay khiến người khác phải chờ đợi. Nếu không có lời nhắc nhở hoặc tín hiệu bên ngoài, họ dễ dàng quên mất thời gian hoàn thành công việc, khiến việc tuân thủ lịch trình trở nên khó khăn hơn.
Nguyên nhân nào gây ra sự khác biệt trong nhận thức về thời gian?
Chính xác thì điều gì thúc đẩy mối quan hệ khác nhau của chúng ta với nhận thức về thời gian? Tính cách là một yếu tố then chốt.
Những người có nhiều đặc điểm 'Loại A' có thể dễ bị lo lắng về thời gian và cứng nhắc về lịch trình hơn. Ngược lại, những người có nhiều đặc điểm 'Loại B' có xu hướng linh hoạt và có thể có xu hướng uốn nắn thời gian.
Các yếu tố thần kinh sinh học cũng đóng một vai trò. Khi não bộ ở trạng thái cảnh giác cao độ do lo lắng, thời gian dường như trôi chậm hơn. Nồng độ dopamine cao hơn trong não có thể làm tăng tốc đồng hồ sinh học bên trong não, ảnh hưởng đến nhận thức của chúng ta về thời gian. Cuối cùng, tuổi tác có thể ảnh hưởng đến nhận thức về thời gian của chúng ta. Điều này là do người lớn có ít trải nghiệm mới hơn và quá trình chuyển hóa dopamine chậm hơn, khiến thời gian dường như trôi nhanh hơn.
Cách Làm Việc Với Tính Cách Thời Gian Của Bạn (Không Phải Chống Lại Nó)
Mặc dù mỗi tính cách thời gian đều đi kèm với những cạm bẫy nếu không được quản lý đúng cách, nhưng tin tốt là chúng ta có thể đối phó với những xu hướng này.
Sử dụng các ứng dụng quản lý thời gian: Adva Shaviv, một nhà văn mắc chứng ADHD, đang phải đối mặt với chứng "mù thời gian". Cô ấy đang vật lộn với việc thường xuyên đi trễ, và cho biết một vài chiến lược đã giúp cô vượt qua những thách thức này. "Tôi sử dụng một ứng dụng quản lý thời gian (Routinery) để giúp tôi thúc đẩy bản thân từ việc này sang việc khác mỗi sáng và tối", cô nói. "Ứng dụng này chỉ đơn giản là giúp tôi nhận thức được thời gian đang trôi qua."
Tính đến thời gian chuẩn bị: Shaviv cũng thường xuyên thêm 30-60 phút vào thời gian chuẩn bị trước các cam kết. “Tuy nhiên, tôi cần cẩn thận để không dành quá nhiều thời gian dư thừa, vì não tôi sẽ tìm thứ khác để tập trung, và tôi có thể lại bỏ lỡ thời gian.”
Thay đổi lịch trình của bạn: Grace Ogren, một nhà văn về sức khỏe tâm thần tự nhận mình là người "lo lắng về thời gian", thấy rằng việc chia nhỏ lịch trình nội bộ thành những phần nhỏ là rất hữu ích. “Ví dụ, tôi đã từng bắt đầu thói quen đi ngủ muộn 10 phút, và khi thế giới không kết thúc, tôi cảm thấy thoải mái hơn khi thêm thời gian linh hoạt vào lịch trình của mình”, cô nói. Điều này cũng giúp cô hiểu được tầm quan trọng của thời gian đối với mình, điều này cho phép những người thân yêu hỗ trợ cô tốt hơn.
Giữ một ngày trong tuần không theo một lịch trình cố định: Cuối cùng, cô ấy đặt mục tiêu giữ một ngày mỗi tuần không theo một lịch trình cố định nào. "Tôi có thể thoải mái làm việc với bất kỳ tốc độ nào mình muốn và thoải mái tham gia vào các hoạt động mà không bị áp lực", cô ấy nói.
Thêm thời gian đệm vào lịch trình hàng ngày: Emily Mendez, cựu chuyên gia trị liệu và người sáng lập Priceless Copy, tự nhận mình là người lạc quan về thời gian. Sống chung với chứng rối loạn lưỡng cực càng làm mọi thứ trở nên phức tạp hơn. "Khi tâm trạng xuống dốc, tôi thường cảm thấy tội lỗi và căng thẳng vì thường xuyên đi muộn", cô ấy nói. "Điều này dẫn đến rất nhiều tự trách bản thân". Để giải quyết vấn đề này, cô ấy đã chuyển sang thêm thời gian đệm vào lịch trình hàng ngày để có đủ thời gian giữa các cam kết. Cô ấy cũng đặt nhiều lời nhắc cho các nhiệm vụ của mình.
Theo Very Well Mind
